Ga jij een dagje naar Den Bosch en wil jij weten welke bijzondere plekken van Den Bosch écht niet mogen ontbreken op je lijstje? Dan is deze blog met de 11 highlights van Den Bosch je go-to lijstje! Van de mooiste historische gebouwen tot musea en van bekende figuren tot dé lekkernij van onze mooie stad (kan jij al raden welke dat is?)…
Sint-Janskathedraal
De Sint-Janskathedraal staat met stipt op nummer 1 als het gaat om bezienswaardigheden in Den Bosch natuurlijk. Al staat dit lijstje verder op willekeurige volgorde. Maar ja, om ‘onze ouwe’ kan je natuurlijk echt niet heen. Deze geweldige kathedraal mag natuurlijk echt niet ontbreken. Met de geweldige luchtbogen, boogbeeldjes, versieringen, herinneringen aan de verschillende periodes en bouwstijlen, de kleine kapelletjes en natuurlijk onze prachtige Mariakapel. De Sint-jan is gratis te bezoeken. Een rondleiding of het beklimmen van de toren kan voor een vergoeding ook en gaat op reservering.
De Markt
Ook op de markt is onwijs veel te zien. Dit is het alleroudste stukje van de stad. Toen de stad ‘s-Hertogenbosch gesticht werd en stadsrechten kreeg, was het nog niet veel meer dan de markt met wat huizen en de stadsmuren eromheen. Later werd de stad uitgebreid en werd de muur ook meermaals verplaatst. Waar de muur heeft gelegen kan je op verschillende plekken in de stad nog aan de bestrating zien.
Een aantal dingen die je op de markt echt even moet bekijken zijn natuurlijk ons prachtige Stadhuis, de Moriaan (het oudste bakstenen gebouw van Nederland en tevens ook de Stadswinkel en tourist office), het standbeeld en woonhuis van Jheronimus Bosch.
Daarnaast is het ook leuk om over de versmarkt te lopen voor je boodschappen. Deze is er op woensdag en zaterdag. Op vrijdag is er ook een biologische markt.
Drakenfontein
Als je in Den Bosch bent, moet je natuurlijk ook even bij de ‘schôônmoeders‘ langs. Hè wat? Ja ja, dat is de bijnaam voor onze bekende Drakenfontein bij het treinstation, beter bekend als de Bossche Draak.
Deze fontein is in 1903 geplaatst in opdracht van Jonkheer Bosch van Drakesteijn, destijds commissaris van de koning, als gedenkteken aan zijn dochters die op jonge leeftijd zijn overleden. Waarom het een draak is geworden? Er gaan meerdere verhalen rond. Zo zou de draak refereren naar Bosch van Drakesteijn zelf, maar het zou ook een referentie kunnen zijn naar de ‘Moerasdraak’, de bijnaam van ‘s-Hertogenbosch die de stad kreeg toen Frederik Hendrik in 1629 de stad wilde veroveren.
Ik vind hem zelf rond carnaval het coolst. Dan heeft hij een prachtige rôôd-wit-gele das om. In de tijd dat ik in Rotterdam studeerde en woonde, kon ik wel janken van blijdschap bij het zien van de Bossche Draak als ik van de roltrap afkwam gerold (als die het deed dan, nooit een garantie in Den Bosch).
De Bossche bol
als je vervolgens met je rug naar de drakenfontein staat, kijk je recht op Banketbakkerij Jan de Groot, de bekendste bakker van Den Bosch om, jawel, de Bossche bol. Zo noemen wij hem zelf trouwens eigenlijk nooit. Wij zeggen meestal sjeklade bol of chocolade bol. Dit gebakje is ruim 100 jaar oud en wereldberoemd. Terecht ook, want hij is gewoon kei lekker!
Er gaan veel verhalen rond over wie nou de eerste bakker was dit gebakje ontdekt en ontwikkeld heeft, maar de giga soes gevuld met slagroom en overgoten met pure chocolade (die niet stolt) kan je inmiddels overal in en rond de stad wel krijgen.
Wist je dat er bij Jan de Groot zo’n 6000 bollen per dag gebakken worden? Niet normaal toch? Er staat ook bijna iedere dag een rij voor de deur.
Maar ook bij Bakkerij Royal kan je terecht voor de Bossche lekkernij. Sterker nog, bij deze bakker kan je ze zelf maken tijdens de Bossche bollen workshop en leer je alle geheimen over het gebakje in mini museum ‘de Bossche bollen belevenis‘.
Tramkade
Het oude industriegebied van Den Bosch ligt net buiten het centrum en is een plek vol cultuur, kunst, activiteiten, fotogenieke plekjes en leuke hotspots. Over de Tramkade heb ik een aparte blog geschreven en die kan je hier vinden.
De vestingwerken en stadsmuren van Den Bosch
Zoals ik net al vertelde is de stad meermaals uitgebreid en daarmee is ook de stadsmuur opgeschoven. de oudste muur en de bijbehorende stadspoorten zijn op enkele plaatsen in de stad nog in deels terug te vinden, maar voornamelijk weergegeven in de bestrating.
De andere muren zijn nog op meer plekken terug te vinden en de buitenste muren zijn gerestaureerd en nog heel goed te bekijken. Een aantal punten zijn extra bijzonder, waaronder de citadel, Bastionder en Bolwerk Sint-Jan. Hier zie je nog delen van de eeuwenoude stadsmuren, vestingwerken en kanonnen.
Jheronimus Bosch
De wereldberoemde schilder Jeroen Bosch (Jheronimus Bosch), geboren als Jheronimus van Aken mag natuurlijk ook niet ontbreken op dit lijstje. Deze bijzondere schilder ging de geschiedenis is als ‘den duvelmakere‘ (schepper van duivels), maar was eigenlijk gewoon heel vooruitstrevend met zijn kunstwerken. Op een fantasierijke wijze gaf hij invulling aan de religieuze motieven.
Eigenlijk best bijzonder om te bedenken dat er van Jeroen Bosch in onze eigen stad geen enkel werk te vinden is. In 2016 was de schilder 500 jaar dood en vierde de stad ‘het jaar van Bosch’. Toen zijn veel van zijn werken naar Den Bosch gehaald en waren er vele activiteiten rondom de kunstenaar. Maar nog steeds zijn er nog veel sporen van Jeroen Bosch te vinden in de stad. Zo staat op de markt zijn woonhuis dat je kan bezoeken, leer je van alles over de kunstschilder in het Jheronimus Bosch Art Center, waar ook veel replica’s van zijn werken hangen, en kom je in de Bossche binnenstad overal beelden tegen die fragmenten uitbeelden van zijn bekendste drieluik ‘De tuin der lusten‘.
Het Zwanenbroedershuis
In het bijzondere museum het Zwanenbroedershuis vind je een bijzondere collectie kunstvoorwerpen en verhalen die terug gaan tot aan de middeleeuwen. Op deze locatie zetelt als sinds de late middeleeuwen een broederschap dat door een groep geestelijken (in opleiding) is opgericht ter verering van Maria: de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap. in 1318 kreeg de Broederschap een officiële status met de goedkeuring van de Bisschop van Luik.
Wat wel leuk is om te weten, is dat o.a. Jheronimus Bosch en Koning Willem Alexander beide lid zijn van de broederschap.
Museumkwartier
Zin in wat cultuur en kunst snuiven? Dan zit je goed in het Museumkwartier. Hier kan je Het Noordbrabants Museum en Design Museum Den Bosch vinden. Naast de grote vaste collectie, de statenzaal en de prachtige salons in Het Noordbrabants museum, hebben beide musea ook regelmatige wisselende exposities. Heb je een museumkaart? Vergeet die dan zeker niet mee te nemen.
Wil je tussendoor even iets lekkers eten of drinken? Dat kan natuurlijk in de museumbrasserie die de twee musea verbindt, maar ook rondom de musea zijn er verschillende leuke hotspots, waar je even neer kan ploffen voor een hapje en/of drankje, zoals eetbar de Stadt, De Graven van Leuven, pizzabar DEEG en Anne & Max.
Binnendieze
Den Bosch te voet ontdekken is heerlijk en prima om te doen, maar je bezoek aan de stad is niet volledig zonder een rondvaart over de Binnendieze. De bekende waterweg die door de stad kronkelt is al eeuwenoud en had was vooral bedoeld om de handel vanaf de Dieze de stad in te krijgen, maar ook als open riool.
Bij het opknappen van de stad is er nog sprake geweest van het dempen van de Binnendieze, maar daar stak o.a. Hein Bergé een stokje voor. Er is besloten om de Binnendieze schoon te maken en te restaureren en inmiddels is het een van de meest bezochte ‘attracties’ van de Bossche binnenstad. Tussen 1 april en 31 oktober varen er dagelijks fluisterbootjes met verschillende vaarroutes, die allemaal een eigen verhaal vertellen over Den Bosch.
Zoete Lieve Gerritje
‘Dat gaat naar Den Bosch toe, zoete lieve Gerritje, dat gaat naar Den Bosch toe, zoete lieve meid’. Dit is een stukje tekst uit een oud volksliedje en kan je teruglezen bij het standbeeld in de Uilenburg, waar het standbeeld op gebaseerd is. Je ziet Zoete lieve Gerritje hier afgebeeld op een bankje met haar mandje en een haan.
